17-23.04.2009 / komentarz: Józef Banach; autor: jm/PAP / Gazeta Finansowa

Ponad 60 proc. Nieruchomości Skarbu Państwa i blisko jedna trzecia gminnych ma nieuregulowany stan prawny- to wynik kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Raport, do którego dotarł dziennik „Rzeczpospolita”, wskazuje na to, że w ogromnej części ksiąg wieczystych nieruchomości Skarbu Państwa i gmin oraz w prowadzonych przez nie ewidencjach gruntów zawarte są nieaktualne dane. W skrajnych przypadkach urzędnicy nie wiedzą dokładnie, co jest w posiadaniu gmin i państwa. Chaos jest kosztowny, nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym trudno dzierżawić lub sprzedać. Przepadają czasem potencjalne dochody z podatku od nieruchomości. Sprawa bałaganu w księgach wieczystych nie jest jednak nowa. We wrześniu 2007r. weszły w życie przepisy, które miały doprowadzić do usunięcia zaniedbań. W myśl ustawy, starostowie mają na to czas do 19 maja 2009 r. Do tego terminu powinni sporządzić wykazy nieruchomości Skarbu Państwa i gminnych. Potem MSWiA ma przygotować ich pełny rejestr. „NIK ustaliła, że porządkowanie stanu prawnego idzie jednak opornie i nie zakończy się w terminie”- twierdzi dziennik.

Komentarz: Józef Banach

O tym, że w tzw. ewidencji gruntów panuje kompletny chaos, wiadomo nie od dzisiaj. Dobrze się więc stało, że po wielu latach bałaganu, ustawodawca, działając na powszechnym wówczas strachu przed Niemcem na tzw. ziemiach odzyskanych, postanowił uporządkować tę przysłowiową stajnię Augiasza. Niestety, w ustawie z 7 września 2007r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, nakazującej właściwym starostom sporządzenie tego rodzaju inwentaryzacji, ustanowiono nierealne terminy dla realizacji tego zadania. Termin 18b miesięcy na sporządzenie odpowiedniego wykazu i kolejne sześć miesięcy na złożenie do właściwych sądów wieczysto księgowych wniosków o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości, wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu tego prawa, już w chwili wejścia w życie tych przepisów był powszechnie traktowany jako niemożliwy do dotrzymania. Wątpliwości w zakresie realnych możliwości wykonania nałożonych ustawą obowiązków w terminie od samego początku zgłaszali samorządowcy, m.in. Związek Powiatów Polskich, przewodniczący Konwentu Marszałku Województw RP czy sami wojewodowie. Dlatego nie są dla mnie żadnym zaskoczeniem wnioski pokontrolne NIK-u, gdyż naprawienie wieloletnich zaniedbań w tym zakresie w tak krótkim terminie byłoby chwalebne, lecz w praktyce nie mogło się udać. Pozostaje mieć jedynie nadzieję, że uporządkowanie tej kwestii zostanie dokonane w możliwie najkrótszym czasie.